Öteki Kimdir?

Öteki kimdir meselesi insan evladının varoluşundan bu yana süregelen bir soru.

Öteki kimdir?

Zamir ve sıfat olarak da kullanılan ötekiyi, bir toplumda dışlanmış kişi anlamında ele alacağım. Bu perspektife göre öteki diğeridir, benden olmayandır, çıkarlarımızın çatıştığıdır, ötekileştirebildiğimizdir.

Kendimizdeki kötüye katlanamayıp ötekiye yansıtırız. Bu sebeple biz iyi öteki kötü olur. Ötekileştirmenin temelinde de yatan mekanizma budur.

Öteki; ışıklarda su satan ve okuyamayan çocuktur, birtakım rollerin verildiği ve aksini yapmaması istenilen kadındır, iş verilmeyen translardır, Türkçe konuşmak zorunda bırakılan Kürt’lerdir, istenilmeyen mültecilerdir.

Şimdi biraz duralım, öteki herkes mi?

Ben dediğimiz de öteki mi aslında ? Çok soru var aklımızda belki de. Ya da hiçbir şey belki de zihnimizde dolaşan. Birilerinin bir şeyleri olabiliyoruz belki fakat bazı taraflarımız belki de açıkta kalıyor. Yani soğukta kalıyor. Keskin ifadeler kullanmak istemeyiz fakat üşüyen tarafımız yalnız bırakılandır, belki bazen iç rahatlatan bir yerden bakmadığımızdır, belki görmediğimizdir, belki de umursamadığımızdır ve belki de olmazsa olmaz yolumuza taş koymak istemediğimizdir. Şimdi yazarken dengbej (deng ‘ses’, bêj ‘söyle) dinlerken yazıyorum bunu. Yanı sıra yakınımda ne yazdığımı bilen biri var ve ilk okulda bakımlı ve beyaz bir çocuğun başkan seçildiğini paylaşıyor. Çocukken başlıyor ayrıştırma ve bölüştürme, nesilden nesile de aktarılıyor gibi duruyor.

Hâlbuki öteki olmadan benin eksik kalabileceğini, ben’in öteki ile bir bütün olabileceği, bireysel ve toplumsal travmaların ötekinin görülmesi ile azaldığı görülmüştür.